başta GAP bölgesi olmak üzere ikinci ürün olarak mısır ekimi tüm Türkiye’de yaygınlaşıyor. Üstelik yalnızca buğdayda değil yem bitkileri veya sebzede de ikinci ürün olarak mısır var.ikinci ürün ekimi 1980 yılından beri Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafindan desteklenen projeler arasinda yer aliyor. Türkiye’de ikinci üründe en çok ekilen ürünleri basinda mısır geliyor. Yaklaşık 4 bin hektar alanda ekilen mısırın üretimi 9 bin tonun üzerinde.

Sıcak iklimde erkenci özellik

ikinci ürün misirin en çok yetistirildigi bölge Güneydogu Anadolu. Bölgenin sicak iklime sahip olmasi misirin birinci ürün olmasini engellerken, erkenci özelligi ikinci ürün olarak ideal kiliyor. Çünkü misir gelisme döneminde 240-300C arasinda sicaklik istiyor. Ancak bölgenin ortalama sicakligi 320C olunca, bu durum birinci ürün misirin gelisimini olumsuz etkiliyor.

Sulama birer hafta arayla

Kurak bölgede daha sik sulama Güneydogu’da yapilan ekim zamani denemeleri, ikinci ürün misirdan en iyi verimin alinmasi için ideal ekim zamaninin haziran sonu-temmuz basi oldugunu gösteriyor. Yagisin yeterli oldugu bölgelerde yalnizca misirin suya ihtiyaç duydugu dönemde sulama yapilirken, Güneydogu’da durum biraz farkli. Bölgede yaz aylarinin kurak geçmesi, misirin suya asiri ihtiyaç göstermesine yol açiyor. Sulamayla ilgili yapilan arastirmalarin sonuçlari, ikinci ürün olarak ekilen misirin birer hafta arayla sulamaya ihtiyaç duyduguna isaret ediyor. Böyle olunca sulama sayisi da 12-13’e kadar çikiyor.

Elektrik borcu su krizine yol açti

Bunun haricinde, misir bitkisinin suya en duyarli oldugu tepe püskülüne yakin dönemlerde, sulamanin zamaninda yapilmasina ayrica dikkat etmek gerek. Ürünün suyla son bulusmasi ise süt olum devresinde yasaniyor. Ancak bu yil üreticilerin su sikintisi var. Mardin-Kiziltepe’de 300 dönümlük arazisinde bugday ve ikinci ürün misir eken Mahir Ege, elektrik sorununun bölgeyi etkiledigini söylüyor: “Elektrik araciligiyla kuyudan su çekiyoruz. Ancak bu yil kuyusu olmayan arkadaslara bile elektrik borcu geldi. Bu sayede sulama yapamaz hale geldik.”

Gübreleme topraga göre degisiyor

Üreticinin maliyet konusunda gübreden sikayetçi ama tek sorun gübre de degil. Ayni bölgede 300 dönümlük arazisine bugday ve ikinci ürün misir eken Yusuf Kahraman, “Gübre kullanimi üreticinin topragina göre degisiyor ve bir hayli maliyet çikariyor. Ek olarak potasyum ve çinko da veriyoruz. Keza mazot masrafi ve zararlilara karsi kullandigimiz ilaçlara da yetismek bir hayli zor” seklinde konusuyor.

Verim 0,8-1 ton arasinda

Ikinci ürün misirda sorunlar yasansa da, verim konusunda üreticiler memnun. Bölgenin ortalama verimi 800 kg ila 1 ton arasinda degisiyor. 700 kg verimle maliyeti karsiladiklarini, kalaninin da kendilerine kâr oldugunu söyleyen Kahraman’a göre verimdeki degiskenligin sebebi üreticinin bakim tarzindan kaynaklaniyor.

ikinci ürün misirdan vazgeçilmiyor

Sulama imkanlari olan, hele de normal kosullarda istedigi verimi alabilen üretici bir daha ikinci ürün olarak misir ekmekten vazgeçmek istemiyor. Ayni yil içinde ayni araziden iki temel tahil ürünü birden almak bir üretici için hem kârli hem de keyifli bir is. ikinci ürün misirda fiyatlar da tam istenilen düzeye gelirse bu keyfe diyecek bir sey olmayacak.